Ở cơ sở Công tác tư pháp - hộ tịch cấp xã, phường, thị trấn là một bộ phận quan trọng của công tác quản lý nhà nước, là nơi trực tiếp triển khai các chủ trương, dường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước, bảo đảm thống nhất quản lý nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tư pháp - hộ tịch, Đảng ủy, HĐND, UBND phường Chi Lăng luôn quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện những quyền nhân thân quan trọng của mình, như: Đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, khai tử, xác nhận tình trạng hôn nhân, thay đổi, cải chính hộ tịch, nhận nuôi con nuôi,... địa phương cũng đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị để tập trung cho công tác cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong đăng ký và quản lý hộ tịch. Từ đó, quản lý chặt chẽ hơn việc đăng ký và quản lý hộ tịch, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển, ổn định chính trị và an ninh trật tự. UBND phường đã xây dựng kế hoạch số 136/KH- UBND ngày 20/02/2019 về thực hiện công tác tư pháp - hộ tịch trên địa bàn phường.

         Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật

        Thực hiện theo Luật ban hành văn bản QPPL, UBND phường đã chỉ đạo thực hiện rà soát văn bản quy phạm pháp luật theo quy định. Công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật được chú trọng. Kết quả đã tổ chức tuyên truyền được 11 buổi cho 724 lượt người nghe, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức và nhân dân. Triển khai Luật trợ giúp Pháp lý năm 2017; Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước năm 2017; Nghị định 68/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước năm; Quyết định số 4595/QĐ-UBND ngày 14/12/2017 của UBND thành phố Lạng Sơn phê duyệt hương ước (sửa đổi, bổ sung) các khu dân cư thuộc địa bàn phường Chi Lăng, tuyên truyền Luật Nghĩa vụ quân sự cho thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ.

         Công tác hòa giải ở cơ sở

        Hòa giải ở cơ sở góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân, góp phần hình thành trong mỗi công dân ý thức thượng tôn pháp luật. Do đó, ở một góc độ nhất định, hòa giải ở cơ sở có ý nghĩa nhất định trong việc phòng ngừa từ xa các vi phạm pháp luật và tội phạm ở cơ sở. Bởi khi hòa giải, các hòa giải viên bên cạnh việc dựa vào những chuẩn mực đạo đức, văn hóa ứng xử, truyền thống để tác động tới tâm tư, tình cảm của các bên. UBND phường thường xuyên hướng dẫn nghiệp vụ cho các tổ hoàn giải, kịp thời kiện toàn các tổ hòa giải, đến nay phường có 10 tổ hòa giải với 80 thành viên đã tích cực phát huy tính chủ động trong công tác hòa giải, kịp thời hòa giải các vụ việc phát sinh trong cộng đồng dân cư, góp phần ổn định an ninh chính trị ở địa phương. Đã hòa giải được 29 vụ, trong đó hòa giải thành 22 vụ.

          Công tác hộ tịch

        Trong năm 2019 đã đăng ký hộ tịch 511 trường hợp và hoàn thành trả cho tổ chức, công dân đúng quy trình, quy định của pháp luật đạt 100%. Xác nhận tình trạng hôn nhân cho công dân Việt Nam để đăng ký kết hôn và làm các thủ tục giao dịch dân sự được 304 trường hợp, Cấp giấy chứng tử cho 03 trường hợp, cấp bản sao trích lục hộ tịch từ sổ gốc được 765 trường hợp. Thay đổi, cải chính bổ sung hộ tịch, xác định dân tộc cho người dưới 14 tuổi được 05 trường hợp, đăng ký nhận cha, mẹ, con được 06 trường hợp. UBND phường thực hiện nghiêm túc việc ghi vào sổ hộ tịch việc thay đổi theo bản án quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

        Công tác chứng thực

        UBND phường đã thực hiện tốt công tác chứng thực theo đúng quy định pháp luật. Đã chứng thực được 12498 trường hợp với tổng số tiền là 220.343.000đ, trả cho tổ chức, công dân đúng theo quy định pháp luật, trong đó chứng thực chữ ký cá nhân được 1177 trường hợp. chứng thực bản sao đúng với bản chính cho tổ chức, cá nhân được 10983 trường hợp. Chứng thực các trường hợp khác 338 trường hợp, việc thu lệ phí được thực hiện theo đúng Thông tư số 226/2016/TT-BTC ngày 11/11/2016 của Bộ Tài chính.

         Công tác xử lý vi phạm hành chính

        Công tác xử lý vi phạm hành chính luôn được UBND phường chỉ đạo thực hiện. Năm 2019 số vụ vi phạm về an ninh trật tự, an toàn giao thông, xây dựng, an toàn thực phẩm. Đã xử lý 50 vụ với tổng số tiền là 46.300.000đ. Mọi tổ chức, cá nhân vi phạm đều chấp hành hình thức xử phạt góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, đảm bảo trật tự an toàn trên địa bàn.

        Ngoài xử lý vi phạm hành chính  UBND phường áp dụng các hình thức xử phạt khác đối với các trường hợp vi phạm cụ thể: Giáo dục tại phường là 20 đối tượng, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là 04 đối tượng. Bên cạnh kết quả đạt được thì công tác tư pháp hộ tịch và tuyên truyền phổ biến pháp luật còn gặp một số khó khăn như: Công tác theo dõi thi hành pháp luật của người dân còn gặp nhiều khó khăn  do ý thức chấp hành pháp luật còn hạn, kinh phí và cơ sở vật chất phục vụ công tác này còn hạn hẹp, trình độ chuyên môn của đội ngũ công chức còn hạn chế việc tham mưu cho lãnh đạo trong xử lý các vi phạm hành chính tại phường hiệu quả chưa cao. Một số người dân coi thường pháp luật đi khỏi địa phương không báo cáo cho cơ quan quản lý cũng như người trực tiếp giám sát, giáo dục. Để khắc phục những khó khăn, hạn chế trong công tác tư pháp - hộ tịch và tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật đạt kết quả tốt hơn.

        Trong thời gian tới, UBND phường Chi Lăng tiếp tục chỉ đạo bộ phận “Một cửa”, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công dân đến đăng ký hộ tịch, hộ khẩu, các hoạt động chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký, các hợp đồng, thực hiện tốt 3 không “không gây phiền hà, sách nhiễu; không yêu cầu bổ sung hồ sơ quá 1 lần và không trễ hẹn”. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đăng ký và quản lý hộ tịch để nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân. Phối hợp với Phòng Tư pháp, UBND thành phố Lạng Sơn thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn bồi dưỡng nghiệp vụ và chấn chỉnh những sai phạm trong đăng ký và quản lý hộ tịch tại địa phương. Công tác hòa giải ở cơ sở của phường hoạt động ngày càng có hiệu quả. Hàng năm, 100% hòa giải viên đều được tham gia tập huấn nghiệp vụ hòa giải. Cán bộ hòa giải ở cơ sở được nhân dân tín nhiệm, tin yêu. Thông qua công tác hòa giải ở cơ sở, nhiều văn bản luật đã đi vào đời sống, nhận thức về pháp luật của người dân ngày càng được cải thiện góp phần giữ gìn trật tự an toàn của địa phương, giữ gìn tình làng nghĩa xóm, tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư.

        Bằng những hiệu quả thực tế, phường Chi Lăng đã khẳng định được vị trí và vai trò của công tác Tư pháp - hộ tịch và tuyên truyền phổ biến pháp luật trong công cuộc giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương, tạo được niềm tin trong nhân dân./.

                                                                                       Hoàng Xuân Yến

                                                                       Giảng viên Khoa Nhà nước và pháp luật