Thành phố Lạng Sơn là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị và thương mại của tỉnh Lạng Sơn với 8 đơn vị hành chính gồm 05 phường, 03 xã với 87 khối thôn. Đảng bộ hiện có 68 chi, đảng bộ trực thuộc (gồm 15 đảng bộ cơ sở, 53 chi bộ cơ sở) với 6.879 đảng viên. Cấp ủy đảng, chính quyền thành phố luôn xác định công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của từng cấp, từng cơ quan, đơn vị.

        Sau 5 năm tổ chức triển khai thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn Thành phố đã đạt được những kết quả hết sức quan trọng, phát huy vai trò lãnh đạo, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước, tập trung thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết cơ bản các vụ việc khiếu nại, tố cáo, chú trọng rà soát và giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài. Công tác tuyên truyền về thực hiện Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo được quan tâm; chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đã tăng cường phối hợp trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Quan tâm kiện toàn bộ máy tổ chức cán bộ của cơ quan trực tiếp thực hiện công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện nghiêm công tác tiếp dân thường xuyên và định kỳ, tăng cường công tác đối thoại, làm tốt công tác hòa giải từ cơ sở. Tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời đơn thư phát sinh, chất lượng giải quyết khiếu nại, tố cáo ngày càng được đảm bảo về trình tự, thủ tục và nội dung; công tác phối hợp giải quyết khiếu nại giữa các cấp, các ngành được tăng cường. Đơn thư khiếu kiện phức tạp, kéo dài đã được ưu tiên, tập trung giải quyết, góp phần giữ vững an ninh trật tự, đảm bảo trật tự an toàn xã hội.

        Kết quả trong 5 năm (từ năm 2014 đến năm 2019), UBND thành phố và các phòng, ban, phường, xã đã tổ chức tiếp công dân định kỳ, đột xuất, thường xuyên được 5.184 lượt (UBND thành phố: 3.864 lượt; UBND phường, xã: 1.320 lượt). Trong đó, Lãnh đạo UBND thành phố tiếp định kỳ được 1.779 lượt, tiếp đột xuất 01 lượt; các phòng, ban tiếp được 476 lượt; trực tiếp tiếp công dân thường xuyên của Ban Tiếp công dân thành phố được 1.608 lượt; UBND các phường, xã tiếp 1.348 lượt. Có 94 đoàn đông người (đoàn có từ 3 đến 10 người). Trong lĩnh vực tư pháp, các cơ quan tư pháp đã tiếp được: 2.596 lượt công dân; với các nội dung phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo chủ yếu khi tiếp: tố giác, tin báo về tội phạm, phản ánh, kiến nghị liên quan đến thi hành án. Về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của UBND thành phố và UBND phường, xã tiếp nhận 3.024 đơn thuộc thẩm quyền (217 khiếu nại, 26 tố cáo, 2.781 đề nghị). Chỉ đạo giải quyết 3.005/3.024 đơn, đạt 99,37% (217 khiếu nại, 26 tố cáo, 2.762 đề nghị). Trên địa bàn, có 28 đơn khiếu nại của 30 hộ dân liên quan đến Dự án Chỉnh trang, phát triển đô thị và quy hoạch khu dân cư Khối 2, phường Vĩnh Trại đã được UBND thành phố giải quyết khiếu nại lần đầu, được UBND tỉnh giải quyết khiếu nại lần hai, các vụ việc đã được xem xét, giải quyết có lý, có tình, đúng quy định của pháp luật, UBND tỉnh đã chỉ đạo kiểm tra, rà soát, đối thoại với các hộ dân tuy nhiên công dân vẫn không đồng ý, cố tình khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp. Uỷ ban kiểm tra các cấp đã tiếp nhận 168 đơn thư kiến nghị, tố cáo, phản ánh, đề nghị, khiếu nại đối với đảng viên, không phát sinh đơn tố cáo tổ chức đảng. Qua xem xét, xử lý đơn có 157 đơn không thuộc thẩm quyền đã thực hiện lưu, hướng dẫn theo quy định.

        Bên cạnh những kết quả đạt được, tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn còn diễn biến phức tạp, số lượng đơn thư có chiều hướng gia tăng; một số công dân đến các cơ quan nhà nước phản ánh kiến nghị kéo dài, vượt cấp; khiếu nại tố cáo của công dân liên quan đến lĩnh vực quản lý đất đai, chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư (chiếm trên 80% số vụ việc) còn gặp nhiều khó khăn do cơ chế, chính sách thường xuyên thay đổi, còn bất cập; việc thu đất để thực hiện dự án kéo dài, dự án chậm tiến độ gây tâm lý bức xúc cho người dân có đất bị thu hồi dẫn đến phát sinh khiếu nại, tố cáo...

        Nguyên nhân là do trên địa bàn triển khai nhiều dự án thu hồi đất, trong đó có nhiều dự án trọng điểm của tỉnh, của thành phố và các dự án chuyển tiếp. Cơ chế, chính sách pháp luật nhất là trong quản lý đất đai thường xuyên thay đổi, có nhiều bất cập, chưa phù hợp với tình hình thực tế. Một số quy định của pháp luật về thẩm quyền, trình tự, thủ tục trong giải quyết khiếu nại, tố cáo còn bất cập chậm được sửa đổi (các quy định về ủy quyền khiếu nại, đình chỉ giải quyết khiếu nại, chấm dứt đối thoại trong giải quyết khiếu nại...; các quy định về tố cáo giấu tên, tố cáo nhưng không cung cấp được tài liệu chứng minh có người vi phạm, hành vi vi phạm...). Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế, thường xuyên đến các kỳ tiếp công dân của tỉnh và thành phố để phản ánh nhiều lần cùng một nội dung đã được giải quyết. Một số công chức tham mưu về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở một số cơ quan, UBND phường, xã còn hạn chế về trình độ, kỹ năng nghiệp vụ chuyên môn...

        Để tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo với các nội dung như sau:

        Một là, triển khai, thực hiện Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/02/2019 của Ban chấp hành Trung ương quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân; thực hiện nghiêm Quyết định số 551-QĐ/TU ngày 22/4/2019 của Thành ủy Lạng Sơn về việc ban hành Quy chế tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với dân của Bí thư thành ủy (Bí thư thành ủy thực hiện tiếp công dân vào ngày 16 hằng tháng, tại Ban tiếp công dân thành phố); Bí thư đảng ủy các phường, xã nghiêm túc thực hiện tiếp công dân và chấp hành chế độ báo cáo theo quy định.

        Hai là, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo... và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành đến toàn thể cán bộ, công chức, nhân dân trên địa bàn nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cấp ủy, chính quyền các cấp, cán bộ, công chức và cả hệ thống chính trị đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đồng thời góp phần nâng cao hiểu biết về pháp luật, giúp công dân thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo.

        Ba là, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan đơn vị trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tăng cường đối thoại, lắng nghe ý kiến phản ánh của nhân dân, giải quyết thấu đáo các các khiếu nại, tố cáo của công dân từ khi mới phát sinh, ngay tại cơ sở, hạn chế thấp nhất tình trạng khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp, gây bức xúc, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh “ điểm nóng” về an ninh trật tự tại địa phương.

        Bốn là, thực hiện nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng chính sách pháp luật của Nhà nước, nhất là trong các lĩnh vực: Đầu tư xây dựng, quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, bảo vệ môi trường, thu chi tài chính, ngân sách...Thực hiện tốt chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tăng cường thanh tra việc chấp hành pháp luật về đất đai, kiên quyết xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm quản lý đất đai, trật tự xây dựng. Tăng cường công tác cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để công dân tham gia hoạt động quản lý nhà nước và thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ, công dân; Đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm chống lãng phí nhằm tạo môi trường pháp lý lành mạnh, hài hòa, tạo động lực mới trong phát triển kinh tế - xã hội, hạn chế phát sinh các vụ việc khiếu nại, tố cáo.

        Năm là, các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Quan tâm chế độ chính sách đối với cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết đơn; Bố trí địa điểm, trang bị cơ sở vật chất phục vụ đáp ứng yêu cầu công tác tiếp công dân. Xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo để xảy ra sai phạm; những người vu khống, cố tình khiếu nại, tố cáo không có cơ sở, kích động, xúi giục người khác khiếu nại, tố cáo gây mất ổn định an ninh, trật tự.

        Sáu là, tăng cường giám sát của Hội đồng nhân dân, nâng cao vai trò của Ủy ban Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Hội đồng nhân dân các cấp, Ủy ban Mặt trận tổ quốc các cấp và các tổ chức đoàn thể xây dựng kế hoạch, chương trình giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Phát huy vai trò giám sát tại cộng đồng, tăng cường giám sát việc thực hiện kiến nghị sau giám sát.

        Bảy là, tổ chức sơ, tổng kết công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư, kịp thời biểu dương khen thưởng các đơn vị, cá nhân thực hiện tốt và xử lý nghiêm đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân vi phạm các quy định của pháp luật về tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo./.

                                                                                       ThS. Hà Minh Thảo

                                                                 Phó Trưởng phòng Quản lý Đào tạo và NCKH