Trong những năm trở lại đây tình hình khu vực và quốc tế có nhiều biến đổi phức tạp và khó lường, kinh tế thế giới phần lớn đang rơi vào tình trạng tăng trưởng chậm do cạnh tranh thương mại, công nghệ gay gắt giữa các nước lớn. Các nước tiếp tục thúc đẩy liên kết theo hướng đa dạng hóa quan hệ kinh tế nhằm tránh lệ thuộc vào một thị trường đơn nhất, nhờ đó tiến trình đàm phán, phê chuẩn nhiều hiệp định thương mại tự do đa phương, song phương có nhiều tiến triển tích cực. Các tác động đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác đối ngoại, phát triển kinh tế, văn hóa xã hội của nước ta nói chung và của tỉnh Lạng Sơn nói riêng. Trước tình hình đó Lạng Sơn chủ động nắm bắt, dự báo tình hình, đồng thời bám sát chỉ đạo định hướng của Trung ương, của tỉnh tiếp tục tích cực chỉ đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị; Quyết định số 40/QĐ-TTg ngày 07/01/2016; Chỉ thị số 25-CT/TW ngày 08/8/2018 của Ban Bí thư và các Chỉ thị, Nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Trung ương và địa phương về đối ngoại đa phương, hội nhập và hợp tác quốc tế và đã đạt được một số kết quả quan trọng trong thời gian qua như:
     Tổ chức và quản lý thực hiện các thỏa thuận quốc tế được thực hiện nghiêm túc theo tinh thần chỉ đạo của Chỉ thị số 09-CT/TTg ngày 05/4/2012 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý nhà nước đối với công tác điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế. Trong năm đã ký kết 05 bản thỏa thuận quốc tế cấp tỉnh và 02 bản thỏa thuận quốc tế cấp sở, ngành, nội dung tập trung và các lĩnh vực: Hợp tác kinh tế thương mại Du lịch qua biên giới; xây dựng Khu hợp tác kinh tế qua biên giới, hợp tác mở cửa nâng cấp cửa khẩu, kết nối giao thông quản lý cửa khẩu biên giới. Các thỏa thuận đã đạt được sau chương trình gặp gỡ đầu Xuân 2019 và Hội nghị 10 Ủy ban công tác liên hợp.
     Trong tổ chức và quản lý đoàn ra, đoàn vào được triển khai đảm bảo thiết thực, hiệu quả. Năm 2019 tỉnh đã cử 53 đoàn/505 lượt cán bộ, công chức, viên chức đi công tác, tham dự các hoạt động hội đàm, khảo sát, trao đổi kinh nghiệm và đào tạo, bồi dưỡng giao lưu hữu nghị tại 10 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tổ chức tiếp và làm việc với 54 đoàn/583 lượt người đến từ 14 quốc gia, vùng lãnh thổ đến thăm và làm việc với các cơ quan, đơn vị trong tỉnh trong đó có chủ trì đón tiếp 36 đoàn/524 lượt người nước ngoài đến làm việc tại tỉnh; đón 10 đoàn/162 lượt khách quốc tế; phối hợp đón 08 đoàn/45 lượt người nước ngoài là phóng viên, chuyên gia đến khảo sát nghiên cứu tại tỉnh giảm 15 đoàn/23 người so với năm 2018. Hoạt động nổi bật diễn ra trên địa bàn tỉnh được Lãnh đạo Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và UBND tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và đạt nhiều kết quả quan trọng gồm: Phối hợp đón, tiễn Chủ tịch Đảng Lao động Triều Tiên, Chủ tịch Uỷ ban Quốc vụ nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên Kim Jong Un sang thăm dự Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần 2 và thăm Việt Nam dịp tháng 02/2019; chủ trì tổ chức chương trình gặp gỡ đầu xuân 2019 và Hội nghị lần 10 Ủy ban công tác liên hợp giữa các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng, Hà Giang và khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc).
     Công tác hội nhập kinh tế quốc tế, xúc tiến đầu tư, vận động, thu hút các nguồn viện trợ quốc tế trên địa bàn tiếp tục được thúc đẩy triển khai tích cực theo tinh thần các Nghị quyết, Chỉ thị, Chương trình hành động của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Tỉnh ủy và UBND tỉnh về hội nhập quốc tế. Năm 2019, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn ước đạt 4.750 triệu USD, đạt 90,8% kế hoạch, giảm 2,2% so với cùng kỳ năm 2018 trong đó: Xuất khẩu đạt 2.550 triệu USD, đạt 81% kế hoạch, giảm 13,7%; nhập khẩu 2.200 triệu USD, đạt 105,8% kế hoạch tăng 15,8%. Hàng xuất khẩu địa phương ước đạt 137,5 triệu USD, đạt 100% kế hoạch, tăng 9,6% so với cùng kỳ. Có 30 dự án có vốn đầu tư nước ngoài còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký đạt 257,9 triệu USD, tăng 02 dự án so với cùng kỳ năm 2018; Có 11 chương trình, dự án ODA đang thực hiện với tổng vốn đầu tư trên 3.400 tỷ đồng.
     Bên cạnh đó đối với công tác vận động và quản lý hoạt động viện trợ của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tiếp tục được quan tâm triển khai thực hiện theo hướng nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban công tác phi chính phủ nước ngoài của tỉnh. Trong năm 2019 tỉnh Lạng Sơn tiếp nhận 01 dự án phi chính phủ nước ngoài mới cải thiện điều kiện học tập cho trẻ em xã Thượng Cường, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn và tiếp nhận bổ sung quy mô dự án “Thư viện thân thiện trường tiểu học” với tổng giá trị tài trợ là 83.991 USD; tiếp nhận 06 khoản viện trợ phi dự án tài trợ thiết bị y tế tuyến cơ sở của tỉnh trị giá khoảng 900.000 USD và dự án xây dựng “Ngôi trường hy vọng Sam Sung” của đối tác Hàn Quốc dự kiến trị giá cả giai đoạn khoảng 800.000 USD. Hiện trên địa bàn tỉnh có 05 dự án phi chính phủ nước ngoài đang hoạt động với tổng số vốn là 242.885 USD, gồm các Dự án: Ngân hàng bò huyện Bắc Sơn năm 2015; chẩn đoán, chăm sóc và điều trị HIV/AIDS.
     Tỉnh đã phối hợp với Học viện âm nhạc quốc gia Việt Nam và 12 tỉnh thành có di sản lập hồ sơ đệ trình UNESCO công nhận hát Then Tày, Nùng, Thái của Việt Nam là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại; tích cực tuyên truyền quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam, bản sắc, phong tục tập quán, văn hóa ẩm thực của các dân tộc tỉnh Lạng Sơn đến bạn bè quốc tế, góp phần vun đắp củng cố mối quan hệ tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với bạn bè khu vực và quốc tế.
     Trong thông tin đối ngoại và quản lý hoạt động thông tin, báo chí của phóng viên nước ngoài trên địa bàn tỉnh tiếp tục được thực hiện theo chủ trương tạo điều kiện cho hoạt động tự do báo chí của Nhà nước ta; cải cách hành chính về thủ tục, quản lý cách phóng viên báo chí nước ngoài vào hoạt động trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định. Riêng trong năm 2019 phát hành trên 5.000 sách quảng bá giới thiệu về tiềm năng và các sản phẩm chủ lực của tỉnh bằng nhiều thứ tiếng: Anh, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung quốc..) 08 số bản tin đối ngoại Lạng Sơn, 02 tác phẩm báo in (song ngữ Việt - Anh) theo quý tới các đối tác nước ngoài; chính thức mở cặp cửa khẩu Chi Ma - Ái Điểm; 01 tác phẩm báo chí; một tác phẩm phong cách (thành phố Lạng Sơn hôm nay) tham gia giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại năm 2019 do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức.
     Công tác quản lý biên giới lãnh thổ, luôn chủ động hợp tác đấu tranh các loại tội phạm qua biên giới tỉnh tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 1326/CT-TTg ngày 27/7/2010 của thủ tướng Chính phủ về tổ chức triển khai thực hiện các văn kiện biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc và Kế hoạch số 36/KH-BCĐ ngày 24/02/2017 về triển khai thực hiện các văn kiện pháp lý về biên giới lãnh thổ trên đất liền Việt Nam – Trung Quốc. Kết quả trong năm 2019 xảy ra 08 vụ vi phạm Hiệp định về quy chế quản lý biên giới (phía Trung Quốc vi phạm 07 vụ, Việt Nam vi phạm 01 vụ) tăng 04 vụ so với cùng kỳ năm 2018. Tháng 10/2019 đã tổ chức thành công Hội nghị tổng kết công tác quản lý biên giới sau 10 năm hoàn thành công tác phân giới cắm mốc và triển khai văn kiện biên giới đất liền Việt Nam – Trung Quốc trên địa bàn tỉnh.
     Đối với người Việt Nam ở nước ngoài tỉnh tiếp tục chỉ đạo thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 36-NQ/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 27/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 13/2/2008 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 104/KH-UBND ngày 24/9/2016 của UBND tỉnh về triển khai Nghi quyết số 27/NQ-CP của Chính phủ. Kết quả hiện nay số lượng kiều bào có nguồn gốc từ tỉnh Lạng Sơn đang làm ăn sinh sống, lao động học tập ở nước ngoài khoảng 3.000 người đang sinh sống tại trên 20 quốc gia và vùng lãnh thổ.
     Những kết quả đạt được trong công tác đối ngoại của tỉnh Lạng Sơn trong thời gian qua đã tạo sự chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của tỉnh góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Tình hình biên giới ổn định, an ninh trật tự khu vực biên giới được đảm bảo, các sự vụ phát sinh trên biên giới đã được hạn chế ở mức thấp nhất và được hai bên phối hợp giải quyết ổn thỏa trên tinh thần hợp tác, hữu nghị, tuân thủ nghiêm túc các văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất, nhập khẩu, xuất cảnh, phát huy lợi thế cửa khẩu của tỉnh. Các hoạt động đối ngoại được tăng cường đã góp phần mở rộng về không gian kinh tế đối ngoại, hợp tác quốc tế, tăng cường liên kết với các địa phương, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp nước ngoài, thúc đẩy các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn tỉnh, góp phần giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới lãnh thổ quốc gia; đồng thời quảng bá hình ảnh tiềm năng thế mạnh của tỉnh đến bạn bè quốc tế.
                                                                                                          Triệu Thị Huệ
                                                                                           Giảng viên khoa Xây dựng Đảng